在台灣參拜廟宇時，通常不需要脫鞋就可以入內，但在泰國則恰好相反，幾乎都要脫鞋才能進入。還記得第一次到泰國時，這樣的文化讓我感到十分新鮮，卻也讓平常不太習慣在外脫鞋的我，意外地感受到脫下鞋子所帶來的平靜。
不過，究竟為什麼要脫鞋呢？大部分人想到的原因，可能都是為了保持乾淨，但其實還隱含更多的面向，例如對場所的尊重，或是象徵著暫時遠離外界的喧囂。
※本篇翻譯自 Sanook 的文章《你知道嗎？為什麼要「進屋前脫鞋」？許多人遵守的泰國文化，卻不知道由來！》
รู้หรือไม่? ทำไมคนไทยต้อง "ถอดรองเท้าก่อนเข้าบ้าน" ไม่ใช่แค่เรื่องความสะอาด แต่ยังสะท้อนวัฒนธรรม ความเชื่อ และความเคารพที่ลึกซึ้ง
你知道嗎？為什麼泰國人要「進屋前脫鞋」？這不只是為了保持清潔而已，還反映了深層的文化、信仰與尊重。
"ถอดรองเท้าก่อนเข้าบ้าน" อาจดูเป็นเรื่องเล็กน้อยและชินตาสำหรับคนไทย แต่หากลองหยุดคิดสักนิด คุณอาจสงสัยว่าเหตุใดพฤติกรรมนี้จึงฝังแน่นอยู่ในวิถีชีวิตของเรามายาวนาน หรือว่ามีอะไรมากกว่าความสะอาดที่เราคุ้นเคย?
「進屋前脫鞋」對泰國人來說，看起來或許是件熟悉的小事，但如果試著停下來想一想，你可能會遲疑，為什麼這個行為會深植在我們的生活中如此長久？或蘊含著什麼比我們熟悉的清潔更深層的涵義？
ความสะอาดคือเหตุผลแรกที่คนไทยนึกถึง แน่นอนว่าหนึ่งในเหตุผลสำคัญที่ทำให้เราถอดรองเท้าก่อนเข้าบ้านก็คือเรื่องของความสะอาด เพราะรองเท้าถูกใช้งานนอกบ้าน เดินผ่านฝุ่น ดิน น้ำเสีย หรือสิ่งสกปรกที่เราอาจไม่เห็นด้วยตาเปล่า การถอดรองเท้าจึงเป็นการป้องกันไม่ให้เชื้อโรคหรือสิ่งสกปรกจากภายนอกเข้าสู่พื้นที่อยู่อาศัย
清潔是泰國人想到的首要原因。讓我們在進屋前脫鞋的重要原因之一，當然就是清潔。因為鞋子是在戶外中使用，踩過灰塵、泥土、污水，或是我們肉眼可能看不見的髒東西，於是脫鞋成為了一種預防方式，不讓戶外的細菌或髒東西進到居住空間。
แต่จริงๆ แล้ว มันเกี่ยวกับวัฒนธรรมและความเชื่อด้วย ไม่ใช่แค่เรื่องสุขอนามัยเท่านั้น การถอดรองเท้ายังสะท้อนถึง “ความเคารพสถานที่” ซึ่งเป็นสิ่งที่ฝังลึกอยู่ในวัฒนธรรมไทย โดยเฉพาะในบริบทของศาสนาพุทธที่เราคุ้นชิน ไม่ว่าจะเป็นการเข้าวัด หรือสถานที่สำคัญต่าง ๆ คนไทยมักถอดรองเท้าเสมอ บ้านก็ถือเป็นพื้นที่ส่วนตัวที่ศักดิ์สิทธิ์ของเจ้าของบ้าน การถอดรองเท้าจึงเป็นการให้เกียรติและแสดงความสุภาพอย่างหนึ่ง
但實際上，這也和文化與信仰有關，並不只是衛生而已。脫鞋還反映了「對場所的尊重」，這已經深植在泰國的文化中。尤其是在我們熟悉的佛教場合，無論是進入寺廟，或各個重要場所，泰國人總是會脫掉鞋子；而「家」也被視為屋主的神聖私人領域，因此脫鞋也成為一種表示尊重與禮貌的方式。
ถอดรองเท้าเหมือนถอดความหยาบกระด้างจากโลกภายนอก บางคนอาจมองอีกมุมว่า การถอดรองเท้าก่อนเข้าบ้านก็เหมือนกับการ “ถอดอัตตา” หรือทิ้งภาระต่าง ๆ ที่พกมาจากภายนอก เพื่อเข้าสู่พื้นที่ปลอดภัยที่เรียกว่าบ้านอย่างสงบ เป็นสัญลักษณ์ของการพักผ่อนจากความวุ่นวาย
脫鞋，如同脫去外在世界的粗糙。有些人可能會從另一個角度來看，進屋前脫鞋就像「脫去自我」或拋開來自外界的各種負擔，好平靜地走進名為家的安全空間，象徵著遠離喧囂的休息。
ไม่ได้มีแค่ไทยที่ถอดรองเท้า แต่ไทยมีรายละเอียดเฉพาะตัว แม้จะไม่ใช่แค่ประเทศไทยที่มีธรรมเนียมนี้ อย่างเช่นในญี่ปุ่น หรือเกาหลีใต้ก็มีเช่นกัน แต่ของไทยมีลักษณะเฉพาะ เช่น การเรียงรองเท้าให้เรียบร้อย หรือการไม่หันหัวรองเท้าเข้าหาประตูบ้าน ถือเป็นการแสดงความสุภาพและไม่ลบหลู่สถานที่
不是只有泰國會脫鞋，但泰國有著獨特的細節。雖然不是唯有泰國擁有這樣的習俗，例如在日本或南韓也同樣存在，但泰國具有特殊之處，例如將鞋子整齊排放好，或是不將鞋頭朝向房屋大門，都被視為展現禮貌以及避免對場所不敬的行為。
ท้ายที่สุดแล้ว การถอดรองเท้าก่อนเข้าบ้าน บอกอะไรเกี่ยวกับเรา? การถอดรองเท้าอาจดูเป็นแค่พฤติกรรมธรรมดา แต่เมื่อมองลึกลงไป มันคือการแสดงความเคารพต่อบ้านและเจ้าของบ้าน สะท้อนถึงความใส่ใจในสุขอนามัย และยังสะท้อนวัฒนธรรมไทยที่เน้นความนอบน้อมและละเอียดอ่อน แม้จะเป็นแค่เรื่องเล็กๆ แต่ก็เป็นส่วนหนึ่งที่บอกได้ว่า “นี่แหละ คนไทย”
最後，進屋前脫鞋，體現了我們的什麼？脫鞋這件事，看起來可能只是一個普通的行為，但當你看得更深入，它其實表達了對房屋及屋主的尊重，也反映了對衛生的留意，並展現了重視尊敬與細節的泰國文化。儘管只是件小事，但一部分也能告訴我們「這就是泰國人！」。
本篇取自 Sanook：https://www.sanook.com/news/9786918/
